Nghiên cứu nguyên nhân nứt nóng phôi đúc nhôm AA3003 trong đúc bán liên tục
ĐÀO HỒNG BÁCH*
Viện Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Số 1 Đại Cồ Việt, Hà Nội
*Email: bach.daohong@hust.edu.vn
TRỊNH VĂN TRUNG
Viện Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Số 1 Đại Cồ Việt, Hà Nội
Ngày nhận bài: 26/2/2021, Ngày duyệt đăng: 8/4/2021
ABSTRACT
AA3003 aluminum alloy made from raw scrap materials that have the advantage of economical use, but hottearing often occurs in the product billets of the direct chill casting process. This study used ANOVA analysis method for determination of chemical composition of AA3003 aluminum billet products to show influence of chemical composition on hot-tearing ability. The evaluation of the microstructure and chemical composition distribution of the elements by optical and scanning electron microscopes combined with energy dispersive spectroscopy showed the existence of impurities such as Cu, Zn, Fe, Pb exceeding the allowable limit in aluminum billets, especially at grain boundary, which can be the main reason for the hot-tearing of cast aluminum billets.
Keywords: AA3003 aluminium alloy, hot-tearing, direct chill casting, ANOVA.
TÓM TẮT
Hợp kim nhôm biến dạng AA3003 chế tạo từ nguồn nguyên liệu tận dụng phế liệu đang được sử dụng hiệu quả về mặt kinh tế nhưng cũng thường xảy ra hiện tượng nứt nóng ở các phôi sản phẩm của quá trình đúc bán liên tục. Đã sử dụng phương pháp ANOVA để phân tích thành phần hóa học của các sản phẩm phôi nhôm AA3003 nhằm xác định ảnh hưởng của các nguyên tố tới khả năng nứt nóng. Các kết quả phân tích tổ chức tế vi và phân bố thành phần hóa học của các nguyên tố bằng các thiết bị hiển vi quang học và hiển vi điện tử quét kết hợp với đầu dò phân tán năng lượng cho thấy sự tồn tại các tạp chất như Cu, Zn, Fe, Pb vượt ngưỡng giới hạn cho phép trong phôi nhôm đặc biệt là ở biên giới hạt có thể là nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng nứt nóng của các phôi nhôm đúc.
Từ khóa: Hợp kim nhôm AA3003, nứt nóng, đúc bán liên tục, ANOVA.
Page: 29 – 37
RESEARCH
